Эрүүл мэнд

Хүйтний харшлаар ихэвчлэн эмэгтэйчүүд өвчилдөг

Идэр есийн жавар тачигнасан өвлийн өдрүүдэд ханиад, томуу, утаа, хүйтэн гээд биднийг зовоох зүйл мундахгүй.

Гэтэл сүүлийн жилүүдэд хүйтний харшил хэмээх нэгэн "чимээгүй ноёнтон” хаалга тогших боллоо. Хүйтэнд гадуур явах, ус, мөсөнд гараа хүргэхэд харшил үүснэ гэж хэний санаанд орох билээ. Тэгвэл элэгний үйл ажиллагаатай холбоотой 25-30 насныханд ихэвчлэн илэрдэг энэхүү харшил нь эмчлэгдэхэд нэлээд төвөгтэй аж.

Энэ талаар ЭМШУИС-ийн Арьс судлалын тэнхимийн багш, АУ-ны доктор Х.Алтанзултай ярилцлаа.

-Сүүлийн жилүүдэд харшлын өвчлөл эрс нэмэгдэх хандлагатай байна. Эдгээр харшлуудын дотроос хамгийн хачирхалтай нь хүйтний харшил болов уу?
-Харшил нь маш олон янз байдаг. Эдгээрээс хамгийн хачирхалтай нь хүйтний харшил гэж болох байх. Бид өдөр тутамдаа ингэж ярьж дадсанаас биш хүйтний харшил гэж биеэ даасан ойлголт байхгүй. Өөрөөр хэлбэл, элэгний үйл ажиллагааны өөрчлөлтийн улмаас бие дээгүүр чонон хөрвөс маягийн бэлцрүүт тууралт гарахыг хүйтний харшил гэж байгаа хэрэг. Зөвхөн чонон хөрвөс маягийн бэлцрүүт тууралтаас гадна цайвар ягаан өнгөтэй гүвдрүү гарч болно. Түүнчлэн нүүр, шилбэ, гарын шуунд хүйтний харшлын шинж тэмдэг хамгийн хүчтэй илэрдэг.

-Хүйтний харшилд даарч хөрөхөөс гадна хүйтэн ундаа, хоол ч нөлөөлдөг гэсэн?
-Ер нь дээрх харшлын үед хүйтэн усанд гар, хөлөө дүрэх, мөсөнд хүрэх зэрэгт арьсан дээр бэлцрүүт тууралт гарч маш хүчтэй загатнаж, хавагнадаг юм. Түүнчлэн хүйтэн ундаа, ус уух, хүйтэн хоол идсэний дараа зарим хүний хэл, залгиур хавагнаж, гэдэс ходоод хямрах тохиолдол бий. Хүйтэн, чийг хавсарсан үед харшил бүр хүчтэй илэрдэг.

-Дээрх харшлын гол шалтгаан нь юу вэ?
-Ер нь хүйтний харшлын 80-90 хувь нь элэгний үйл ажиллагааны өөрчлөлтөөс шалтгаалдаг. Өөрөөр хэлбэл, хүйтэнд даарах, хүйтэн ус, мөс зэрэгт хүрэх үед элэгнээс ЗХГА-ЭМГ Нийгмийн эрүүл мэндийн хэлтэс криоглобулин гэдэг хүйтний уураг ялгардаг. Улмаар элэгний үйл ажиллагааны өөрчлөлттэй хүмүүс хүйтний харшлаар өвчлөх нь бий.

-Ямар хүмүүс уг харшилд өртөмтгий вэ?
-Элэгний өөхлөлттэй, В, С вирүстай болон архи хэрэглэдэг хүмүүс илүү хүйтний харшилд өртөх магадлалтай.

-Хүйтний харшлыг эмчлэхэд нэлээд төвөгтэй гэж сонссон юм байна?
-Энэхүү харшил нь төрөлхийн болон олдмол гэж хоёр янз бий. Маш ховор тохиолдолд төрөлхийн хүйтний харшил илэрдэг. Төрөлхийн харшил нь хүүхэд төрсний дараа ойролцоогоор сар орчмын дараа илрэх бөгөөд агаарын температур 2-3 хэмээр буух үед бусад эмгэгүүдтэй хавсарч илэрдэг.

Өөрөөр хэлбэл, цусны өвчин гэх мэтчилэн төрөлхийн бусад эмгэгүүдтэй хавсарснаас үүдэн хүүхдийн амьдрах чадвар маш сул байдаг. Мэдээж хүн хүйтэнд дасна гэж байхгүй болохоор гадаа гарахдаа аль болох дулаан хувцаслаж, даарахаас сэргийлж байх хэрэгтэй. Эмчлэгдэхэд нэлээд төвөгтэй боловч гистамины эсрэг эмүүд ууж, дархлаагаа дэмжих витамин ууж байх хэрэгтэй.

Түүнчлэн синтетик материалтай хувцаснаас ч татгалзах хэрэгтэй. Зарим тохиолдолд тухайн хүний биеийн эсэргүүцлээс шалтгаалж аяндаа эдгэрэх нь бий.

Х.Алтанзул